مزایا و ریسکهای پروتئین وی
پروتئین وی یکی از بهترین مکملهای غذایی در جهان است. این ماده، ارزش غذایی بسیار بالایی دارد و مطالعات علمی زیادی مزایای پروتئین وی را تائید کردهاند. این مکمل به سه صورتِ پروتئین کنستانتره، پروتئین وی ایزوله و پروتئین وی هیدرولیز موجود است؛ البته استفاده از پروتئین وی ایزوله و کنستانتره عمومیت بیشتری دارد. در این مقاله سعی کردهایم عمدهترین مزایای پروتئین وی به همراه خطرهای مصرف آن را برایتان گردآوری کنیم.
مزایای پروتئین وی
پروتئین وی منبع عالیِ پروتئینهای باکیفیت
پروتئین وی در واقع بخش پروتئینیِ مایعی است که در هنگام تولید پنیر از شیر جدا میشود. به همین دلیل یک منبع کامل و باکیفیت از پروتئین بوده و تمام اسیدهای آمینهی ضروری را در خود دارد. علاوه بر این، بسیار قابل هضم بوده و نسبت به سایر منابع پروتئین، به سرعت در روده جذب میشود. همین ویژگی میتواند یکی از مهمترین مزایای پروتئین وی محسوب شده و آن را به یکی از بهترین منابع غذایی حاوی پروتئین تبدیل کند.
پروتئین وی به عنوان یک مکمل رژیم غذایی، در بین ورزشکاران، بدنسازان و سایر افرادی که به دلایل پزشکی نیاز به مصرف پروتئین بیشتری دارند، بسیار محبوب است.
تقویت رشد عضلات
حجم عضلات بدن به طور طبیعی با افزایش سن کاهش مییابد. این پدیده معمولاً منجر به افزایش چربی شده و خطر ابتلا به بسیاری از بیماریهای مزمن را افزایش میدهد. با این حال، این تغییر نامطلوب در ترکیب بدن به کمک تمرینات بدنی خاص و رژیم غذایی مناسب، میتواند تا حدودی آهسته شده یا حتی معکوس شود. در بسیاری از موارد آموزش تمرینات ورزشی قدرتی به همراه مصرف غذاهای پر پروتئین یا مکملهای پروتئینی میتواند یک استراتژی مؤثر پیشگیرانه باشد.
استفاده از مکملهای پروتئینی باکیفیت از جمله پروتئین وی، که غنی از اسیدآمینهی زنجیرهای لوسین است، میتواند کمک بسیاری به رفع این مسئله کند. لوسین بیشتر تقویت کنندهی رشد اسیدآمینههای دیگر است. به همین دلیل پروتئین وی برای جلوگیری از ریزش عضلات وابسته به سن و همچنین تقویت قدرت بدنی اثربخشی چشمگیری دارد.
پروتئین وی فشار خون را کاهش میدهد
فشار خون بالا یکی از عمدهترین دلایل ابتلا به بیماری قلبی است. مطالعات بسیاری ارتباط مصرف لبنیات با کاهش فشار خون را تائید کردهاند. علت این ارتباط به وجود خانوادهای از پپتیدهای فعال زیستی در لبنیات، به نام مهارکنندههای آنزیم تبدیلکنندهی آنژیوتانسین (مهارکنندههای ACE) نسبت داده شده است.
در پروتئین وی مهارکنندههای ACE با عنوان لاکتوکینین شناخته میشوند. چندین مطالعه روی حیوانات تأثیر مفید آنها را بر کاهش فشار خون اثبات کرده است، بنابراین وجود لاکتوکینین میتواند یکی دیگر از مزایای پروتئین وی باشد. البته پژوهشهای کمی روی نمونههای انسانی در این مورد صورت گرفته و متخصصان شواهد ناشی از این مطالعات را قابل اعتماد نمیدانند.
مطالعهای که روی افراد دارای اضافهوزن صورت گرفت نشان داد، مصرف مکمل پروتئین وی به میزان 54 گرم در روز به مدت 12 هفته، فشار خون انقباضی را تا 4 درصد کاهش داد. سایر پروتئینهای شیر (کازئین) نیز اثرات مشابهی داشتند.
با این حال، فشار خون فقط در مواردی که افراد فشار خون بالا یا اندکی بالا داشتهاند، کاهش نشان داد. در مطالعهی دیگری که حاوی مقادیر بسیار کمتری از پروتئین وی (کمتر از 25/3 گرم در روز) مخلوط شده در یک نوشیدنی شیر بود، تأثیر قابل توجهی روی فشارخون مشاهده نشد.
نقش پروتئین وی در کمک به درمان دیابت نوع 2
دیابت نوع 2 یک بیماری مزمن است که با قند خون بالا و اختلال در عملکرد انسولین مشخص میشود. انسولین هورمونی است که باعث تحریک جذب قند خون به سلولها شده و میزان آن را در حد طبیعی نگه میدارد.
مطالعات نشان دادهاند که پروتئین وی در تعدیل قند خون و افزایش هورمون انسولین و اثرات آن نقش دارد. این خصوصیات پروتئین وی حتی میتواند با تأثیر داروهای دیابتی مانند سولفونیلوره (sulfonylurea) قابل مقایسه باشد. درنتیجه، پروتئین وی میتواند به عنوان یک درمان تکمیلی برای دیابت نوع 2 به طور مؤثری مورد استفاده قرار بگیرد.
مصرف مکمل پروتئین وی قبل یا همراه با غذای پر کربوهیدرات، میزان قندخون در افراد سالم و افراد مبتلا به دیابت نوع 2 را در حد نرمال نگه میدارد.
کمک به کاهش التهاب
التهاب بخشی از واکنش بدن به آسیب است. التهاب کوتاهمدت برای بدن مفید است اما تحت برخی شرایط خاص، ممکن است مزمن شود. التهاب مزمن مضر بوده و عامل ابتلا به بسیاری از بیماریها است. این مسئله ممکن است درنتیجهی مشکلات بهداشتی اساسی یا سبک زندگی غلط باشد.
یک پژوهش مروری بزرگ نشان داد مصرف مقادیر زیادی از مکمل پروتئین وی به طور قابل توجهی، پروتئین واکنشی C (CRP) را که نشانگر اصلی التهاب در بدن است، کاهش میدهد.
نقش پروتئین وی در درمان بیماری التهاب روده
بیماری التهاب روده با التهاب مزمن در مجاری دستگاه گوارش مشخص میشود. پژوهشها نشان میدهند مکمل پروتئین وی در جوندگان و انسانها تأثیر مفیدی بر بیماری التهابی روده دارد. با این حال، شواهد موجود ضعیف است و باید قبل از هرگونه ادعای قوی، مطالعات بیشتری انجام شود.
کمک به افزایش دفاع آنتیاکسیدان بدن
آنتیاکسیدانها موادی هستند که درمقابل اکسیداسیون عمل کرده و باعث کاهش تنش اکسایش و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن میشوند. یکی از مهمترین آنتیاکسیدانها در انسان گلوتاتیون است. برخلاف آنتیاکسیدانهایی که از رژیم غذایی دریافت میکنیم، گلوتاتیون توسط بدن تولید میشود.
تولید گلوتاتیون در بدن به تأمین چندین اسیدآمینه مانند سیستئین بستگی دارد که منابع محدودی هم دارد. به همین دلیل، غذاهای حاوی سیستئین بالا، مانند پروتئین وی ممکن است دفاع آنتیاکسیدانی طبیعی بدن را تقویت کنند.
تأثیر مثبت پروتئین وی روی چربی خون
کلسترول بالا، به ویژه کلسترول LDL یک زنگ خطر جدی برای بیماریهای قلبی است. پژوهشی که در افراد دارای اضافهوزن صورت گرفت، نشان داد مصرف 54 گرم پروتئین وی در روز، به مدت 12 هفته، منجر به کاهش قابل توجه کلسترول LDL میشود.
به دلیل سیرکنندگی پروتئین وی، احساس گرسنگی کاهش مییابد
بعضی غذاها بیشتر در فرد احساس سیری ایجاد میکنند، اثری که با توجه به ترکیب مغذی آنها (پروتئین، کربوهیدرات و چربی) توجیهپذیر است.
پروتئین در کل بیش از سایر مواد احساس سیری ایجاد میکنند. البته تمام پروتئینها روی سیری تأثیر یکسانی ندارند. یکی دیگر از مزایای پروتئین وی این است که نسبت به سایر پروتئینها، مانند کازئین و سویا چربی بیشتری دارد به همین دلیل به ویژه برای کسانی که نیاز به مصرف کالری کمتر و کاهش وزن دارند، میتواند مفید باشد.
کمک به کاهش وزن
افزایش مصرف پروتئین یکی از استراتژیهای شناخته شده در کاهش وزن است. خوردن پروتئین بیشتر، باعث کاهش چربی میشود. پروتئین این کار را به صورت زیر انجام میدهد:
- سرکوب اشتها و کاهش کالری دریافتی
- تقویت سوخت و ساز بدن و کمک به مصرف کالری بیشتر
- کمک به حفظ تودهی عضلانی در هنگام کاهش وزن
پروتئین وی درمقایسه با سایر پروتئینها اثربخشی بیشتری در چربیسوزی و احساس سیری دارد.
خطرات احتمالی مصرف پروتئین وی
بعضی از افراد دارای حساسیت به شیر، ممکن است در مصرف دوزهای بالای پروتئین وی دچار مشکلاتی شوند. البته مصرف این پروتئین در دوزهای متوسط، معمولاً هیچ عارضهای ایجاد نمیکند، با این وجود مصرف دوزهای بسیار زیاد میتواند باعث عوارض زیر شود:
- معده درد
- گرفتگی عضلات
- کاهش اشتها
- حالت تهوع
- سردرد
- خستگی
- آکنه
سخن آخر
از دیدگاه علم تغذیه، پروتئین وی معادل طبیعی ندارد، به همین دلیل باید به صورت پودر مکمل مصرف شود. با توجه به تمام مزایای پروتئین وی اگر تصمیم به استفاده از این مکمل مفید و مقوی گرفتهاید، نیازی نیست برای خرید آن تا داروخانه بروید. داروخانه 24 بهترین برندهای تولیدکنندهی پروتئین وی را برایتان فراهم کرده است. برای خرید اینترنتی پروتئین وی کافیست به داروخانه 24 مراجعه کنید و محصول مورد نظر خود را در کمترین زمان و با کمترین هزینه درب منزل تحویل بگیرید.
منابع: healthline، theproteinworks و medicalnewstoday